معايب چشم

خلاصه :

در چشم های سالم، تصویر اشیاء بر روی پرده شبکیه می افتد و قابل رویت می شود، اما در نزدیک بینی و دوربینی که از عیوب انکساریچشم هستند، تصویر به جای روی پرده شبکیه، در جلو یا پشت آن تشکیل می شود. هدف از به کارگیری عینک‌های طبی، لنزهای تماسییا روش جراحی، تصحیح یا بهبود  خطاهای ایجاد شده به نحوی است که تصاویر به درستی بر روی شبکیه چشم تشکیل شوند.

نزديك بيني و دور بيني چشم:

اگر شکل و انحنای کره چشم طبیعی باشد، قادر خواهد بود نوری را که از قرنیه وارد می شود به طور مناسب بشکند و تصویر واضحیروی پرده شبکیه ایجاد کند. در غیر این صورت، شکست نور به درستی صورت نمی گیرد و تصویر ایجاد شده بر صفحه شبکیه واضحنخواهد بود. این وضعیت منجر به بروز عیوب انکساری چشم می شود که معروفترین آنها نزدیک بینی چشم و دوربینی چشم است. عیوبانکساری چشم از شایع ترین مشکلات بینایی در سراسر جهان بوده، موضوع بحث مقاله حاضر است.

تعريف نزديك بيني و دور بيني چشم

نزدیک بینی چشم (Myopia):

نزدیک بینی چشم 30% افراد را در کل دنیا مبتلا می کند و معمولا از سنین کودکی آغاز می گردد. . قرنیه چشم افراد نزدیک بین انحنایزیادی دارد و طول کره چشم آنها از حالت عادی بزرگتر است. به همین دلیل، تصاویر در جلوی شبکیه چشم تشکیل می‌شوند، تصاویردور واضح نیستند و تار دیده می شوند، و فرد برای دیدن اشیاء خود را به آنها نزدیک میکند. به علاوه، پس از نگاه کردن به اجسام دور،چشم دچار خستگی می شود و سر درد ایجاد می شود. در صورتی که نزدیک بینی در کودکی شناسایی شود، می تواند با تمرین هایویژه درمان شود، ولی در اثر بی توجهی، علائم آن به مرور بدتر میشود.

عوامل موثر در ابتلا به نزدیک بینی عبارتند از:

• عوامل ژنتیکی
• عوامل محیطی مانند:
  • زیاد مطالعه کردن
  • زیاد نگاه کردن به اشیا نزدیک
  • استفاده زیاد از کامپیوتر و موبایل
  • انجام کارهایی مانند قالیبافی، خیاطی و یا ساخت انواع صنایع دستی

دوربینی چشم (Hyperopia):

در صورتی که افراد کمتر از ۴۰ سال در دید نزدیک مشکل داشته باشند، اما قادر باشند اشیاء دور را به وضوح ببینند، مبتلا به اختلالدوربینی چشم هستند. کره چشم افراد دوربین کوتاه‌تر و انحنای قرنیه آن کمتر از حد طبیعی است. دوربینی غالبا ارثی است و تقریبا25% افراد جامعه را درگیر می کند. به موازات افزایش سن، شماره چشم فرد دوربین و همچنین وابستگی او به عینک بیشتر می شود.

تشخیص نزدیک بینی چشم و دوربینی چشم:

تشخیص نزدیک بینی و دوربینی چشم به روش های زیر انجام می شود:

• خواندن چارت اسنلن (Snellen chart) از فواصل مختلف توسط پزشک
• تونومتری (تست فشار چشم)
• معاینه شبکیه
• معاینه یا اسلیت لامپ

درمان نزدیک بینی چشم و دوربینی چشم:

نزدیک بینی چشم:

نزدیک بینی با استفاده از یک عدسی مقعر (موجود در عینک یا لنزهای تماسی) و جراحی انکسار  اصلاح می شود. بسته به میزان نزدیکبینی، ممکن است فرد نیاز به پوشیدن عینک یا لنزهای تماسی خود بطور تمام وقت، یا فقط در هنگام نیاز به دید دور (مانند هنگامرانندگی، یا تماشای فیلم) داشته باشد.

دوربینی چشم

دوربینی با استفاده از یک عدسی محدب (موجود در عینک یا لنزهای تماسی) یا انجام جراحی (جراحی لیزیک قرنیه) اصلاح می‌شود.

پير چشمي:

در دوران سالمندی ما بیماری پیرچشمی را داریم که در بعضی موارد با دوربینی اشتباه گرفته می‌شود ولی پیرچشمی هم توانایی دیدنزدیک و هم دید دور مختل می‌شود. پیرچشمی به علت کاهش دامنه تطابق در نتیجه تغییرات ناشی از پیری در عدسی چشم رخ می‌دهد. بسیاری از بچه‌ها با دوربینی متولد می‌شوند و بعضی آن را مدتی پس از تولد دچار می‌شوند.

تفاوت دوربینی چشم و پیرچشمی:

دوربینی تا حد زیادی شبیه پیرچشمی است و گاها با آن اشتباه گرفته میشود. اما باید توجه داشت که این دو با هم یکی نیستند. اگرچهدر پیرچشمی هم دید نزدیک دچار مشکل می شود، اما در سنین بالاتر از 40، و به دلیل ضعف عملکرد عدسی چشم در اثر پیری اتفاقمی افتد. بیشتر مردم در حدود سنین ۴۰ درجاتی از پیرچشمی دارند و برای بهبود دید هنگام مطالعه، از عینک استفاده می کنند.

آستيگماتيسم:

آستیگماتیسم یکی از عیوب قابل درمان و متداول چشم است و وقتی به وجود می آید که انحنای قرنیه یکنواخت و کروی نباشد ودر یک نقطه انحنای بیشتری و در نقطه دیگر انحنای کمتری داشته باشد. در حالت شعاع نوری خارج از سطح پرده شبکیه به صورتافقی یا عمودی در دو سطح مختلف تجمع می کند و تصویر حالت کج و غیرواقعی به خود می گیرد. آستیگماتیسم باعث تار شدن دید درتمام فواصل می شود و می تواند با نزدیک بینی یا دوربین همراه باشد(آستیگماتیسم ساده نزدیک بینی یا دوربین یا ترکیبی از نزدیکبینی و آستیگماتیسم نزدیک بین، دوربینی و آستیگماتیسم دوربین) برای درمان این عیب، غیر از جراحی می توان از عینک و یا لنزهایتماسی استفاده کرد.

نشانه ها:

انحراف بخشی از میدان دید، سردرد، تاربینی، خستگی چشم

علل:

چشم شما شامل دو قسمت هستند که روی تصاویر متمرکز می شوند: قرنیه و عدسی. در یک چشم کامل و بی عیب، قرنیه یک ساختمانشفاف و بدون رگ خونی و مهم ترین بخش برای شکست یا انکسار نور است. عدسی، پشت مردمک و عنبیه قرار دارد و دارای یکساختمان شفاف و بی رنگ با تحدب دوطرفه می باشد. عدسی در برابر نوری که از اجسام دور می آید قطرش کم و در برابر نوری که ازاجسام نزدیک می آید قطرش زیاد می شود و در نتیجه تصویر روی شبکیه متمرکز می گردد. شبکیه داخلی ترین لایه چشم است که نوررسیده از اشیا را به پیام عصبی تبدیل می کند. اگر قرنیه چشم یا عدسی به طور یکنواخت انحنا نداشته باشد اشعه نور به درستیشکسته نمی شود و مشکل انکساری پدید می آید. در واقع آستیگماتیسم نوعی مشکل انکساری است که در آن قرنیه یا عدسی در یکقسمت انحنای بیشتری دارد. اگر این مساله در قرنیه به وجود آمده باشد، فرد آستیگماتیم قرنیه دارد و اگر در عدسی باشدآستیگماتیسم عدسی.

در هر دو حالت دید فرد تار می شود و ممکن است این تیره و تار شدن چشم فقط در یک حالت از چشم روی بدهد: عمودی، افقی، و یامورب.

نتيجه:

عیوب انکساری چشم از شایع‌ترین مشکلات بینایی در جهان هستند. نزدیک بینی چشم و دوربینی چشم دو عیب انکساری مهم چشم میباشند که در اثر تغییرات کره چشم و تحدب قرنیه، و به دلایل ژنتیکی و محیطی ایجاد می شوند. خوشبختانه، این اختلالات به کمک عینکها و لنزهای مناسب، و در صورت تمایل، روش جراحی قابل اصلاح هستند.  سلامت چشم نیاز به توجه ویژه دارد و بهتر است در اولینفرصت نسبت به درمان مشکلات آن اقدام نمود.

منابع:

-مطالب منتشره در اينترنت

-كتاب چشم پزشكي نويسنده حميد ترابي و مهماز ترابي

-كتاب مباني چشم پزشكي دكتر محمد علي جوادي و دكتر كامران احمدي